ΣΧΟΛΙΑΣΤΕXαμένα σε έναν κυκεώνα γραφειοκρατίας και κομματικών διαγκωνισμών παραμένουν 30 κορίτσια που φιλοξενούνται στο Κέντρο Προστασίας Παιδιού στον Πόρο Ηρακλείου.
Η ανεπάρκεια των διοικήσεων, η ελλιπής κατάρτιση των εργαζομένων αλλά και η αδυναμία του υπουργείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης να παράσχει ουσιαστική κοινωνική φροντίδα δημιουργούν εκρηκτικό μίγμα που αποβαίνει εις βάρος εκείνων που φταίνε λιγότερο από όλους για την κατάστασή τους. Των ίδιων των κοριτσιών.
Το Παράρτημα του Πόρου είναι μεταξύ των επτά δομών που υπάγονται στο Κέντρο Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Κρήτης, ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Με βάση το καταστατικό του, το Παράρτημα παρέχει φροντίδα και περίθαλψη σε παιδιά που αποδεδειγμένα στερούνται οικογενειακή φροντίδα εξασφαλίζοντας διαμονή, σίτιση, ιματισμό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και μεριμνά για την εκπαίδευση αλλά και την επαγγελματική τους αποκατάσταση.
Σε σχέση με τις περιπτώσεις των παιδιών τα οποία προορίζεται να φιλοξενεί το κέντρο, στο καταστατικό του αναφέρεται πως εκεί «φιλοξενούνται κορίτσια που προέρχονται από οικογένειες με χαμηλό κοινωνικό–οικονομικό επίπεδο, αλλοδαπά, κακοποιημένα, θύματα τράφικινγκ, από πολύτεκνες ή διαζευγμένες οικογένειες ή με γονείς με ψυχικά ή άλλα προβλήματα υγείας».
SOS εργαζομένων
Ωστόσο, σήμερα, μεταξύ των 30 φιλοξενούμενων κοριτσιών και γυναικών (ηλικίας από 11 έως 40 ετών) βρίσκονται αρκετά περιστατικά με νοητική υστέρηση, ακόμα και με βαριές ψυχοπαθολογίες, που τις περισσότερες φορές μεταφέρονται εκεί με εισαγγελική εντολή.
Η αδυναμία φιλοξενίας στις ψυχιατρικές κλινικές των νοσοκομείων και η έλλειψη θέσεων σε εξειδικευμένους ξενώνες, όπως του Σισμανόγλειου στην Αθήνα, αναγκάζουν τους εισαγγελικούς λειτουργούς να «στοιβάζουν» τα κορίτσια αυτά στο παράρτημα του Πόρου, περιμένοντας να ανοίξει κάποια θέση σε άλλη, πιο κατάλληλη δομή.
Ωστόσο, όπως συμβαίνει συνήθως, ουδέν μονιμότερο του προσωρινού…
Η συγκατοίκηση με τα βαριά περιστατικά δημιουργεί τεράστια προβλήματα στη λειτουργία του Κέντρου, με τους εργαζόμενους να ζητούν απεγνωσμένα βοήθεια αναγνωρίζοντας πως δεν είναι σε θέση να παράσχουν ουσιαστική φροντίδα στα παιδιά.
Πρόσφατα υπήρξαν απανωτές απόπειρες αυτοκτονίας μίας εκ των φιλοξενούμενων, που δημιούργησαν ζοφερό κλίμα στον ξενώνα, ενώ και ένα ακόμα μικρότερο κορίτσι προσπάθησε να τη μιμηθεί.
Αρκετά παιδιά παρακολουθούν πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ λόγω χρήσης ουσιών, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις οι εργαζόμενοι αδυνατούν ακόμα και να πείσουν τα κορίτσια να σηκωθούν το πρωί για να πάνε σχολείο.
Βασική προϋπόθεση για τη φιλοξενία στο Κέντρο είναι η παρακολούθηση της βασικής εκπαίδευσης, ωστόσο κάποια κορίτσια ήδη κινδυνεύουν να μείνουν από απουσίες.
Αναγκαίος ο ψυχολόγος
«Είναι απολύτως αναγκαία η πρόσληψη ψυχολόγου στο Κέντρο. Οχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για μας τους ίδιους», λέει στην «Εφ.Συν.» η διευθύντρια του Παραρτήματος Δήμητρα Πραχάλη.
Η ίδια έχει ειδικότητα βρεφονηπιοκόμου, ωστόσο οι περισσότερες εργαζόμενες εκεί έχουν προσληφθεί μέσω ΑΣΕΠ ως καθαρίστριες ή βοηθητικό προσωπικό και τελικά καταλήγουν να αναλαμβάνουν την επιμέλεια των κοριτσιών.
«Τώρα τελευταία, με πρωτοβουλία της Εισαγγελίας Ανηλίκων Ηρακλείου, κάθε Τετάρτη οι εργαζόμενοι παρακολουθούμε ειδικά σεμινάρια για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων και πραγματικά έχουμε βοηθηθεί αρκετά, αλλά από μόνα τους δεν αρκούν», λέει η κ. Πραχάλη.
Στις αρχές του χρόνου οι εργαζόμενοι απέστειλαν στο υπουργείο έγγραφη αναφορά για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, κάνοντας λόγο για αδυναμία παροχής ουσιαστικής φροντίδας στα παιδιά, για ματαίωση, για σύγχυση αρμοδιοτήτων και δυσκολία οριοθέτησης του επαγγελματικού τους ρόλου, ενώ, όπως αναφέρουν, και τα παιδιά δεν ξέρουν πια τι να ζητήσουν από κάθε υπάλληλο.
Η ενασχόληση κυρίως με τα παιδιά που παρουσιάζουν ψυχοπαθολογίες προκαλεί στα υπόλοιπα κορίτσια αισθήματα θυμού, παραμέλησης ή αδιαφορίας, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται φαινόμενα αρνητικών συμπεριφορών για να τραβήξουν το ενδιαφέρον των εργαζομένων σε έναν αέναο κύκλο εντάσεων.
Μια εικόνα πλήρους αποδιοργάνωσης που μόνο υγιές περιβάλλον δεν εξασφαλίζει σε παιδιά που έχουν υποστεί από πολύ νωρίς στη ζωή τους διαφόρων μορφών κακοποιήσεις.
Λειτουργικά προβλήματα
Στην αναφορά τους οι εργαζόμενοι έκαναν λόγο και για τον απαρχαιωμένο κανονισμό του παραρτήματος, λέγοντας πως στην ουσία δεν υπάρχει κανείς να τους πει τι να κάνουν, φτάνοντας να θέτουν στο υπουργείο απλά ερωτήματα, όπως π.χ. να ανοίγουν ή όχι την πόρτα σε ανήλικες που επιστρέφουν σε ανεξέλεγκτη ώρα το βράδυ (έχουν παρατηρηθεί και περιπτώσεις ανηλίκων που διανυκτέρευσαν σε άγνωστους τόπους εκτός του Κέντρου), να ελέγχουν ή όχι τα προσωπικά τους αντικείμενα για την πιθανή ύπαρξη ουσιών, να επιβάλλουν ποινές για τη μη παρακολούθηση του σχολείου κτλ.
«Προβλήματα που κάθε γονιός αντιμετωπίζει καθημερινά απέναντι σε παιδιά εφηβικής ηλικίας και που εμείς καλούμαστε να αντιμετωπίζουμε για 30 κορίτσια, επωμιζόμενοι και ποινικές ευθύνες αν γίνει κάτι κακό και χωρίς να έχουμε εκπαιδευτεί σε συμβουλευτική εφήβων», όπως παραδέχεται η κ. Πραχάλη.
Την ίδια στιγμή τεράστιες είναι και οι υλικοτεχνικές ελλείψεις στο παλιό κτίριο όπου στεγάζεται το Κέντρο. Χαρακτηριστικό είναι πως για 30 κορίτσια, έφηβες και γυναίκες, παρέχονται μόλις δύο τουαλέτες.
«Νοσηρό κλίμα»
Από όλα τα παραπάνω ελάχιστα φαίνεται να μπορεί να αντιμετωπίσει η διοίκηση του Κέντρου, αλλά και το ίδιο το υπουργείο.
Το τελευταίο διάστημα οι συνεδριάσεις του Δ.Σ. (που είναι αρμόδιο και για τις επτά δομές) μετατρέπονταν σε θέατρο κομματικών και προσωπικών αντιπαραθέσεων, με ομηρικούς καβγάδες για επουσιώδη θέματα, γεγονός που οδήγησε αρχικά στις παραιτήσεις δύο μελών και στη συνέχεια στην παύση ολόκληρου του Δ.Σ. από την πλευρά του υπουργείου.
Τα δύο μέλη που παραιτήθηκαν, ο γιατρός Διονύσης Κρέμης και η δημοσιογράφος Νέλλη Κατσαμά, σε επιστολές τους προς την υφυπουργό Θεανώ Φωτίου έκαναν αντίστοιχα λόγο για «νοσηρό κλίμα» και για λογική «ομαδούλας κομματικών παραγόντων» στο Δ.Σ.
Μιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο ιατρός – παθολόγος κ. Κρέμης, που ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα προβλήματα στον ξενώνα του Πόρου, τονίζει πως «τον τελευταίο καιρό φάνηκαν σημάδια βελτίωσης κυρίως από τις ίδιες τις φιλοξενούμενες, που ελλείψει κανονισμού έκατσαν και έφτιαξαν μόνες τους κανόνες διαβίωσης, βάζοντας οι ίδιες περιορισμούς στον εαυτό τους. Από την άλλη όμως δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση. Συνεχείς αντιπαραθέσεις, αδιαφορία και εν τέλει αφασία σε ένα Δ.Σ. με ομηρικές μάχες, πολύ μακριά από τις πραγματικές ανάγκες των παιδιών που καλούμαστε να υπηρετήσουμε».
«Καιροσκοπικά παιχνίδια»
Η Νέλλη Κατσαμά, συνταξιούχος δημοσιογράφος της ΕΡΤ, τονίζει: «Ο τρόπος λειτουργίας και οργάνωσης του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας διέπεται από μικροπολιτικά και καιροσκοπικά παιxνίδια, μωροφιλόδοξες και ατέρμονες μικροπαραγοντίστικες λειτουργίες που ουδόλως προάγουν, αντίθετα υπονομεύουν και υποσκάπτουν κάθε έννοια Πρόνοιας. Από το υπουργείο το τοπίο παραμένει θολό και εν πολλοίς ξεπερασμένο το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των εν λόγω ιδρυμάτων, τις συνθήκες διαβίωσης των ανηλίκων και την ακριβή περιγραφή των καθηκόντων των επαγγελματιών στους χώρους αυτούς».
Μετά τις δύο παραιτήσεις πραγματοποιήθηκε ταξίδι του γ.γ. Κοινωνικής Αλληλεγγύης στην Κρήτη, που όμως δεν περιέλαβε ούτε μία επίσκεψη στο Παράρτημα του Πόρου.
Αντίθετα, ο γενικός συμμετείχε σε μια σύσκεψη με κομματικά στελέχη, ζήτησε τις παραιτήσεις όλων των μελών του Δ.Σ. και την ίδια στιγμή πρότεινε στους ίδιους ανθρώπους να δηλώσουν αν ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στην επόμενη διοίκηση…
Σήμερα οι επτά δομές παραμένουν ουσιαστικά ακέφαλες. Ενώ έχουν ζητηθεί (και δόθηκαν) οι παραιτήσεις όλων των μελών του Δ.Σ., προς το παρόν… δεν έχουν γίνει αποδεκτές.
Στις αρχές Ιουνίου τα κορίτσια έστειλαν γράμμα στο Δ.Σ., ζητώντας καλοκαιρινά ρούχα και παπούτσια, που φέτος τους λείπουν και που πέρυσι είχαν καλυφθεί από κάποια χορηγία. Ωστόσο δεν ήταν κανείς εκεί για να τους απαντήσει…
(Κεντρική φωτογραφία: Η είσοδος της δομής και κάποιες εμφανείς φθορές).
