Έκκληση έχει ο τίτλος όχι σύσταση. Παρακολούθησα όλη τη χθεσινή συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο για το θέμα του πάρκου Γεωργιάδη. Στην πρώτη γραμμή ανάγνωσης υπάρχει η ένταση, οι λεκτικοί διαξιφισμοί, οι ειρωνείες, τα συνθήματα, η αντιπαράθεση μεταξύ των παρατάξεων κτλ. Αυτά θα τα διαβάσετε και αλλού.
Επιτρέψτε μου να πάω λιγάκι πιο κάτω.
Όπως έχω ξαναγράψει, στο θέμα του πάρκου Γεωργιάδη οι «Φυλές του Πάρκου», έχουν ήδη πετύχει μια πολύ σημαντική νίκη. Επέβαλαν τον διάλογο και τον δημόσιο έλεγχο σε ένα δημοτικό έργο και στις αποφάσεις της διοίκησης. Το επέβαλαν και δεν τους χαρίστηκε και αυτό πρέπει να γίνει ξεκάθαρο προς την κοινωνία του Ηρακλείου.
Από την παράσταση διαμαρτυρίας των Φυλών του Πάρκου στο Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου – Φωτογραφία: Σώτια Πεντεδήμου
Πρώτα μια μικρή σημείωση:
Τί είναι οι Φυλές; Πολλή συζήτηση έγινε και δε χρειάζεται να την ξανανοίξω. Χρειάζεται όμως ένα σταθερό σημείο για να σταθεί καθένας από μας όταν αποφασίζει να μιλήσει. Και το δικό μου είναι αυτό: Οι Φυλές δεν είναι οι χρήστες του πάρκου γενικά. Οι χρήστες είμαστε χιλιάδες. Οι Φυλές είναι εκείνοι οι χρήστες του πάρκου που τη συγκεκριμένη στιγμή επέλεξαν να κινητοποιηθούν για την προστασία του. Να αφήσουν τους καναπέδες τους και να πηγαίνουν κάθε Σάββατο σε γενικές συνελεύσεις, να ψάχνουν τις μελέτες, να διατυπώνουν ερωτήματα κτλ. Και εμείς οι υπόλοιποι απλοί χρήστες του πάρκου τους χρωστάμε χάρη για αυτό. Όχι, δεν τους εκλέξαμε να μας εκπροσωπούν όπως κάποιοι δημοτικοί σύμβουλοι ρώτησαν με νόημα χθες, αλλά όλοι μας από λίγο, αφήσαμε πάνω τους μια μικρή ανάθεση: «Το νου σας μη χαλάσει κανείς το πάρκο μας». Στοίχημα δικό τους είναι να μας κάνουν αυτή την ανάθεση να την πάρουμε πίσω και να πάμε οι ίδιοι εκεί και να παλέψουμε περισσότεροι. Και για το πάρκο και για κάθε άλλο δημόσιο χώρο που μπορεί να κινδυνεύει. Συνεπώς αν και συμφωνώ με το σκοπό, εντούτοις δεν εντάσσω τον εαυτό μου στις Φυλές του Πάρκου (τουλάχιστον όχι ακόμα). Εξ ου και το δεύτερο πληθυντικό στο κείμενο που ακολουθεί…
Η έκκληση
Είναι αδιαμφισβήτητο πως μέχρι εδώ πετύχατε πολλά. Στην ουσία αποτελείτε ήδη μια ομάδα, ένα άτυπο Σώμα κοινωνικού ελέγχου για τα περιβαλλοντικά θέματα στην πόλη. Σε αυτό το σημείο όμως κατά τη γνώμη μου κρίνεται η συνέχεια της προσπάθειάς σας. Η πρόσκληση του δημάρχου να περπατήσετε μαζί το πάρκο και να δείτε κομμάτι κομμάτι ποιες είναι οι ενστάσεις για το έργο δεν ήρθε από τον ουρανό. Ούτε επειδή είναι καλός δήμαρχος ή καλός άνθρωπος γενικότερα. Ήρθε από σας και επειδή τον πιέσατε. Εγώ λέω να πάτε οπωσδήποτε. Και όχι μόνο για μια περπατάδα αλλά επί μέρες ξανά και ξανά να τον πιέσετε να είναι εκεί για να πάρετε από τον ίδιο επί τόπου σαφείς δεσμεύσεις παρτέρι με το παρτέρι και δέντρο με δέντρο. Και να τα συζητήσετε όλα ανοιχτά.
Και στην επιστημονική επιτροπή που έχει συσταθεί για την παρακολούθηση του έργου να συμμετάσχετε. Και να μη φοβηθείτε την εκπροσώπησή σας. (Ήταν άκομψο το χθεσινό «κρέμασμα» του συντρόφου Δ.Κ. από μέρους σας. Παγίδα ήταν που πέσατε μέσα. Πως είναι δυνατόν να λέτε «δεν εκπροσωπεί τις Φυλές» ένας άνθρωπος που και στις συνελεύσεις σας έχει ενεργό ρόλο και που στη συγκεκριμένη Επιτροπή κατ ουσίαν τα δικά σας τα θέματα έχει θέσει; Πιο πολύ νομίζω ήθελε η άλλη πλευρά να τον αποδομήσει και εσείς το κάνατε). Δώστε του έστω και τώρα την «εξουσιοδότηση» και σε αυτόν και σε άλλους δύο, τρεις, πέντε, όσους θέλετε. Στην επιτροπή όμως να πάτε.
«Ούτε ένα δέντρο λιγότερο, ούτε μία μέρα κλειστό. θα φροντίσουμε εμείς για αυτό». Ναι αλλά πως; – Φωτογραφία Σώτια Πεντεδήμου.
«Δεν τους πιστεύουμε, δεν τους εμπιστευόμαστε»
Και καλά κάνετε. Όμως το «δεν σε πιστεύω» δεν έχει πολύ δρόμο παρακάτω να περπατήσει… Πώς πάει από δω και μετά; Δεν σε πιστεύω και αν έρθεις στο πάρκο θα σε εμποδίσω με κάθε τρόπο ή δε σε πιστεύω και θα βρω κάθε τρόπο να διασφαλίσω ότι θα τηρήσεις αυτά που μου λες; Διαλέξτε.
Ο Δήμος λέει πως αν αποσυρθεί η μελέτη στην ουσία ακυρώνεται το έργο. Νομίζω πως έχει δίκιο (με βάση τη λίγη εμπειρία σε αυτή τη δουλειά). Αν συζητήσετε «από μηδενική βάση» οι προτάσεις στις οποίες θα καταλήξετε θα πρέπει να μετατραπούν σε μια αντίστοιχη μελέτη. Αυτή θα θέλει ελέγχους και εγκρίσεις από Δασική Υπηρεσία – ΥΠΕΚΑ, Αρχαιολογία, Γραμματείς – Φαρισαίους κτλ και μετά θέλει να βρεθούν ξανά τα χρήματα για να υλοποιηθεί. Μετά πρέπει να ψηφιστεί από το Δημοτικό Συμβούλιο να γίνει διαγωνισμός, να συμβασιοποιηθεί κτλ. Τουλάχιστον δύο χρόνια δουλειά. (Θυμηθείτε πως η επίμαχη μελέτη που συζητάμε ψηφίστηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο τον Αύγουστο του 2016 και φτάσαμε στις αρχές του 2018 για την υλοποίησή της).
– Ε τότε ας γίνει σε δυο χρόνια, δε βιάζεται κανείς, μια χαρά είναι το πάρκο εξάλλου.
Εδώ διαφωνούμε. Όπως είπα στην αρχή μπορεί να μην ανήκω στις Φυλές αλλά είμαι χρήστης του πάρκου. Και βλέπω και εγώ τα σημεία που θέλουν άμεσα συντήρηση. Βλέπω πως δεν επαρκεί η παιδική χαρά για όλα τα παιδιά και πως στα υπάρχοντα όργανα πολλές φορές το παιδί μου κινδυνεύει, βλέπω πως μεγάλα κομμάτια του πάρκου είναι απροσπέλαστα όταν βρέχει, βλέπω πως δε γίνεται τίποτα για να απαγορευτεί δια ροπάλου η κίνηση των οχημάτων εντός του πάρκου (κυρίως μηχανάκια), βλέπω πως τα κράσπεδα και τα τσιμεντένια κομμάτια είναι απολύτως επικίνδυνα και κυρίως βλέπω ένα δεύτερο και υπέροχο πάρκο Γεωργιάδη στη διπλανή Τάφρο που αντί να αποτελεί πηγή ζωής πνίγεται από μια θάλασσα αυτοκινήτων ως δωρεάν πάρκινγκ. (Επ’ αυτού ετοιμάζω αναλυτικό ρεπορτάζ για αύριο – η μελέτη του Δήμου εκεί είναι ελλιπέστατη).
Μου λέτε να μην κάνουμε τίποτα από αυτά για να κερδίσετε τώρα τις εντυπώσεις; Και αν το ακυρώσετε τί ακριβώς θα έχουμε κερδίσει;Μάλλον αν επιμείνετε ο Δήμος θα κάνει πίσω. (Θεωρώ απίθανο να στείλει ο Δήμος τα ΜΑΤ για να κάνει την ανάπλαση).
Και μετά; Θα πάμε όλοι σπίτι ικανοποιημένοι από την επιτυχία και τα ξαναλέμε όταν κάποιος επιχειρήσει να ξαναγγίξει το πάρκο μας. Ή μήπως η δράση των Φυλών θα συνεχιστεί με άλλες δυναμικές ακυρώσεις έργων με τα οποία διαφωνούν ή για τα οποία δεν πιστεύουν τις δεσμεύσεις της δημοτικής αρχής; Γιατί δεν έρχεστε να σταματήσουμε το έργο και στη Δικαιοσύνης όπου η μελέτη γράφει για αφαίρεση 42 δέντρων και που σίγουρα, ούτε εσείς ούτε εγώ, πιστεύουμε πως θα καταφέρουν τελικά να τα σώσουν όλα; (δείτε και παρακάτω).
Νομίζω πως υπάρχει κι άλλος δρόμος.
Δεν κρίνεται μόνο το πάρκο Γεωργιάδη από τη στάση σας στο εξής. Κρίνεται η ευκαιρία θέσπισης ενός ουσιαστικού κοινωνικού ελέγχου κυρίως για τα περιβαλλοντικά θέματα του Ηρακλείου, πρωτόγνωρου ίσως για την πόλη. Μιας αλλαγής νοοτροπίας που ξεπερνά ίσως και εσάς. Έχουν οι Φυλές τον τρόπο και τις διαθεσιμότητες να ελέγχουν κάθε μέρα τις εργασίες του εργολάβου στο Πάρκο Γεωργιάδη; Αφού είναι κάθε μέρα στο πάρκο γιατί να μην είναι και όταν θα γίνονται οι εργασίες; Μπορούν να παίξουν τον ρόλο του «κοινωνικού επιβλέποντα» του έργου, αλλά γιατί όχι, και κάθε άλλου έργου στη συνέχεια; Και αν δε φτάνει ο κόσμος, είναι αυτές οι επιτροπές ελέγχου ένα κίνητρο να συμμετάσχουμε κι άλλοι σε αυτό το κοινωνικό πείραμα που ξεκινήσατε με επιτυχία; (Θέλετε όντως να συμμετάσχουμε κι άλλοι;) Αντί να μας φωνάξετε να εμποδίσουμε τον εργολάβο, φωνάξτε μας να τον ελέξγουμε. Αυτός είναι ο πιο δύσκολος δρόμος για όλους μας αλλά πιο αποδοτικός για την πόλη.
Αλλάζουν οι μελέτες;
Ναι αλλάζουν. Έχω συγκεκριμένα παραδείγματα και επειδή υπάρχουν μεταξύ σας και άνθρωποι που ξέρουν καλύτερα από μένα από δημόσια έργα προφανώς μπορούν να σας το βεβαιώσουν. Το ίδιο θέμα έθεσε χθες και ο επικεφαλής των Ενεργών Πολιτών Ηλίας Λυγερός. Στο συγκεκριμένο νομίζω πως κάνει λάθος και πως θα έπρεπε να ξέρει και ο ίδιος ως μηχανικός πως αν υπάρχει η βούληση, το υλοποιημένο έργο μπορεί να διαφέρει ριζικά από την αρχική μελέτη του.
Βέβαια, συνήθως αυτή η διαφοροποίηση γίνεται για κακό. Στην εκδήλωση των Φυλών στην Ανδρόγεω η κ. Λιάνα Σταρίδα είπε πως η μελέτη πεζοδρόμησης της 25ης Αυγούστου προέβλεπε πυκνή φύτευση και στις δύο πλευρές του δρόμου. Γιατί δεν έχει σήμερα δέντρα; Επειδή αντέδρασαν οι καταστηματάρχες που ήθελαν να κυνηγάνε με το ντουφέκι τους πελάτες και τα δέντρα τους εμπόδιζαν.
Στην περίπτωσή μας μπορεί να γίνει το αντίθετο; Οι ελλείψεις και οι λάθος επιλογές στη μελέτη μπορούν να διορθωθούν; Θα είναι οι Φυλές εκεί να επιβάλλουν τις διορθώσεις αυτές;
Άλλο παράδειγμα:
Η μελέτη για την ανάπλαση στη Δικαιοσύνης δεν προβλέπει κοπή 13 ξερών δέντρων όπως στο πάρκο Γεωργιάδη. Προβλέπει αφαίρεση 42 υγιέστατων και τεράστιων δέντρων σε όλο το μήκος της Οδού. (Σχετικό ρεπορτάζ εδώ)Ο λόγος; Για να δώσει η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων άδεια για το έργο επέβαλε την «ανάδειξη» του κτιρίου των δικαστηρίων. Και πως αναδεικνύονται τα δικαστήρια; Με το να φύγουν τα δέντρα και να φυτευτούν άλλα στην απέναντι πλευρά (όπου κάτι μου λέει πως και πάλι θα αντιδράσουν οι καταστηματάρχες που στην πόρτα τους προτιμούν πελάτες και όχι δέντρα). Ο αντιδήμαρχος απαντά πως έχει δώσει εντολή να τροποποιηθεί η εγκεκριμένη μελέτη ώστε να μην κοπεί κανένα δέντρο. (Ξέρει βεβαίως πως θα γίνει πόλεμος μόλις πέσει το πρώτο από αυτά – εσείς το πετύχατε και αυτό).
Θα είμαστε λοιπόν και στη Δικαιοσύνης να επιβάλλουμε τις αλλαγές και να ελέγξουμε ότι τηρούνται οι υποσχέσεις ή εμάς μας νοιάζει μόνο το πάρκο, ακυρώνουμε εκεί το έργο και πάμε σπίτια μας; (Η υπόθεση στη Δικαιοσύνης νομίζω πως είναι πιο επείγουσα και λόγω του μεγέθους των προβλεπόμενων κοπών αλλά κυρίως επειδή είναι ήδη σε εξέλιξη το έργο).
Συνεπώς, για να μην πολυλογώ άλλο
Αν θέλουμε να αλλάξουμε τις μελέτες, αυτές αλλάζουν. Αν έχουμε τις αντοχές και τα κότσια να επιβάλλουμε τις αλλαγές που θέλουμε μπορούμε να το κάνουμε. Και όπως είπα πιο πριν έχουμε δουλειά μπόλικη για να μην αφήσουμε να γίνουν κι άλλες στραβομάρες, σαν την Πλατεία Ελευθερίας, την Κορνάρου κτλ. Θα την κάνουμε τη δουλειά αυτή;
Για τα 17 πολύ σοβαρά ερωτήματα των Φυλών νομίζω πως ο αντιδήμαρχος (Γ. Αναστασάκης) έδωσε απαντήσεις και η συζήτηση επ’ αυτών πήγε μέχρι το τέλος της διαδρομής της.(Δείτε και επ’ αυτού σχετικό ρεπορτάζ εδώ – Περίπου τα ίδια ειπώθηκαν και χθες).Λέω πως η συζήτηση φτάνει στο τέλος γιατί επί των απαντήσεών του ο αντίλογος δεν ήταν «κάνετε λάθος, κάτι άλλο συμβαίνει». Ήταν «Δεν σας πιστεύουμε». Και όπως είπα και πιο πάνω από εκεί δεν μπορείς να πας και πολύ μακριά. Ή θα στυλώσεις τα πόδια ή θα κάνεις κάτι για να «μπετονάρεις» τις δεσμεύσεις τις οποίες δεν πιστεύεις αρχικά.
Και εν πάση περιπτώσει μεταξύ δύο που δεν πιστεύουν ο ένας τον άλλο για κάποιο θέμα, δεν έχει μεγαλύτερη ισχύ η γνώμη αυτού που είναι ειδικός επί του θέματος; Λέτε: «θα βάλουνε λουλούδια που θέλουν ήλιο για να μεγαλώσουν και άρα θα ρημάξουν τα δέντρα από πάνω για να πέφτει φως».Η γεωπόνος που έκανε τη μελέτη λέει, «όχι, έχουμε διαλέξει λουλούδια που μπορούν να αναπτυχθούν και σε σκιά». Εγώ που δεν είμαι γεωπόνος ποιον από τους δυο σας να πιστέψω; (Μου έκανε εντύπωση η αυστηρή κριτική που σας άσκησε επ’ αυτού ο Μιχάλης Κασαπάκης από το ΚΚΕ – Λαϊκή Συσπείρωση αλλά νομίζω σχεδόν σε όλα όσα σας είπε χθες είχε δίκιο).
Και δυο λόγια προς το Δήμο
Στ’ αλήθεια τώρα, είναι τόσο σημαντικά για σας ή για τη μελέτη τα λουλούδια; Αφού βλέπετε ότι ο κόσμος δεν τα θέλει. Τουλάχιστον όχι στο πάρκο Γεωργιάδη. Καλά είναι τα λουλούδια, δε λέω, αλλά το κυριότερο θέμα είναι να μην αφαιρεθεί ζωτικός χώρος για τις εκδηλώσεις που γίνονται στο πάρκο. Το πάρκο θέλουμε να παραμείνει πάρκο δασικό και όχι κήπος με λουλούδια. Ας πάει ο δήμαρχος μαζί με τις Φυλές και μαζί με όλους τους αρμοδίους να δούμε όλοι επιτέλους πόσος χώρος από τα παρτέρια καλύπτεται από τα λουλούδια που θα βάλετε και πόσος μένει ελεύθερος για δραστηριότητες όπως του Εν Οίκω, των βιοκαλλιεργητών, του Pride, των πολιτικών ομιλιών και εκδηλώσεων κτλ. Αλλά χθες θα περιμέναμε και μια πιο γενναία κίνηση. π.χ.: «Ναι, τα 17.000 λουλούδια μπορεί να γίνουν και 7.000 χωρίς να ακυρωθεί επί της ουσίας η μελέτη». Ή δεν είναι έτσι;
Κλείνοντας
Έχει ενδιαφέρον να δείτε και τιςάλλες προτάσεις που κατατέθηκαν στη διαβούλευσηεπί της διαχειριστικής μελέτης (η οποία παρατείνεται για ακόμα μία εβδομάδα όπως ανακοινώθηκε χθες). Εκτός από το κείμενο με τα ερωτήματα των Φυλών υπάρχουν ακόμα 17 μηνύματα πολιτών, επαγγελματιών ή φορέων. Όλοι τους κάνουν το ίδιο «λάθος». Δεν καταθέτουν προτάσεις για το διαχειριστικό σχέδιο ΜΕΤΑ την εφαρμογή της μελέτης (όπως ζητείται από τη διαβούλευση) αλλά προτάσεις για αλλαγές σε αυτή καθαυτή τη μελέτη. Απαντούν στο τί θέλουν και τί δεν θέλουν να δούνε μέσα στο πάρκο.
Και ασφαλώς αυτό δεν είναι καθόλου… λάθος. Αντίθετα είναι ένα μήνυμα και προς τον Δήμο και προς τις Φυλές του Πάρκου: «Βελτιώστε το πάρκο, αλλάξτε στραβά πράγματα που βλέπουμε στη μελέτη, προσθέστε αυτό, αφαιρέστε εκείνο».(Αυτή εδώ για μένα είναι ίσως από τις πιο τεκμηριωμένες και εύστοχες – Δεν τις γνωρίζω τις δύο κυρίες αλλά έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά).
Κανείς δεν έχει δικαίωμα να απογοητεύσει τους ανθρώπους αυτούς. Ο Δήμος οφείλει να παραδεχτεί ότι χρειάζονται αλλαγές και να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να περιληφθούν στο έργο. Το ότι η μελέτη κατετάγη πρώτη στην αξιολόγηση του ΕΣΠΑ δε σημαίνει ότι οι γραφειοκράτες του ΕΣΠΑ ξέρουν καλύτερα από τους Ηρακλειώτες τις ανάγκες τους.
Οι Φυλές οφείλουν γρήγορα να φτιάξουν ένα πλαίσιο προτάσεων, να μπουν σε ουσιαστικό διάλογο χωρίς να επιδιώξουν πρόσκαιρες νίκες εντυπώσεων ακυρώνοντας το έργο. Από τα μέλη τους περιμένουμε να πάνε τα πράγματα παρακάτω στην πόλη και για να το κάνουν αυτό, τώρα, απαιτείται ένα μικρό βήμα προς τα πίσω.
————
Η χθεσινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου: (Η συζήτηση επί του θέματος από το 14ο λεπτό μέχρι τις 2 ώρες και 10 λεπτά περίπου)
Δημοσιεύτηκε στο Mesogios.gr, στις 14.02.2018
