Τα εντυπωσιακά επιτεύγματα των Κρητών εξαγωγέων εν μέσω κρίσης παρουσιάζει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης.
Οπως τονίζει ο ΑλκιβιάδηςΚαλαμπόκης βασικοί ανασταλτικοί παράγοντες είναι η έλλειψη ρευστότητας και η γραφειοκρατία που κρατούν πίσω τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις.
⚫ Μετά τις εντυπωσιακές επιδόσεις των Κρητών εξαγωγέων την περσινή χρονιά, ποια εικόνα καταγράφεται για το τρέχον έτος;
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και ύστερα από επεξεργασία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης, την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2016 η αύξηση των εξαγωγών της Κρήτης άγγιξε το 32% σε αξία και 59% σε ποσότητα.
Συγκεκριμένα, οι κρητικές εξαγωγές έφτασαν σε αξία τα 159 εκατ. ευρώ, έναντι 120 εκατ. ευρώ το περσινό αντίστοιχο διάστημα και 61 εκατ. ευρώ το α’ δίμηνο του 2014, ενώ σε όγκο ξεπέρασαν τους 137.500 τόνους, έναντι των 86.600 τόνων το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2015 και 104.850 τόνων το ίδιο διάστημα του 2014.
Η Κρήτη παραμένει μία από τις δυναμικότερες περιφέρειες στην Ελλάδα με σταθερά ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια και οι Κρήτες εξαγωγείς, μέσα σε ένα πολύ δύσκολο επιχειρηματικό περιβάλλον, με οικονομική ασφυξία και συσσωρευμένα προβλήματα από το παρελθόν, έδειξαν ότι μπορούν να σημειώνουν σημαντικές εξαγωγικές επιδόσεις, τοποθετώντας την Κρήτη και τα προϊόντα της σε δυναμικές αγορές, ενισχύοντας την τοπική οικονομία του νησιού.
⚫ Η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης από τους θεσμούς έδωσε εικόνα σταθερότητας για την Ελλάδα στο εξωτερικό, αλλά επέφερε νέες επιβαρύνσεις στις επιχειρήσεις (αύξηση ΦΠΑ, αύξηση εισφορών κτλ.). Πώς επιδρούν αυτές οι αντίρροπες δυνάμεις στον εξαγωγικό κλάδο;
Η οποιαδήποτε αύξηση φόρων και εισφορών, ειδικά τη συγκεκριμένη περίοδο που η φοροδοτική ικανότητα έχει φτάσει στα όριά της, μόνον αρνητικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει.
Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η επιστροφή του εξαγωγικού ΦΠΑ εξακολουθεί να καθυστερεί σημαντικά, η πολύτιμη ρευστότητα για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις αποτελεί είδος προς εξαφάνιση.
⚫ Ποιοι κλάδοι πρωτοστατούν στην εξαγωγική δραστηριότητα του νησιού και ποιες είναι οι κύριες αγορές όπου απευθύνεται η Κρήτη;
Τη μεγαλύτερη ζήτηση έχει ο κλάδος των τροφίμων και ποτών, ο οποίος αποτελεί το 67,7% του συνόλου των κρητικών εξαγωγών με 329 εκατ. ευρώ και παρουσιάζει αύξηση ίση με 113,6%.
Ο κλάδος των χημικών και πλαστικών έρχεται δεύτερος, με μερίδιο περίπου 21% επί του συνόλου των εξαγωγών της Κρήτης και αύξηση της τάξεως του 50%.
Το υπόλοιπο ποσοστό καταλαμβάνουν οι λοιποί κλάδοι, όπως η κλωστοϋφαντουργία, οι μηχανές & συσκευές, τα δομικά υλικά, η λαϊκή τέχνη κ.ά.
Στον αγροδιατροφικό τομέα, το προϊόν με τη μεγαλύτερη δυναμική είναι το ελαιόλαδο, το οποίο αποτελεί το 79% των κρητικών εξαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων, και ακολουθούν τα κηπευτικά, με μερίδιο 15%.
Οσον αφορά τις αγορές, πρώτη έρχεται η Ιταλία με μερίδιο 38,7% και τεράστια αύξηση 395%, ακολουθεί η Γερμανία με μερίδιο 16,5% και αύξηση 2,6%, τρίτη έρχεται η Ισπανία, με μερίδιο 4,2% και εντυπωσιακή αύξηση της τάξεως του 130,7%, τέταρτη η Γαλλία με μερίδιο 4% και αύξηση ίση με 9% και πέμπτη η Ολλανδία με μερίδιο 3,2% και μείωση 7,3%.
Σημαντική είναι και η αύξηση των κρητικών εξαγωγών προς τρίτες χώρες, όπως οι ΗΠΑ (+100%), που κατέχουν την 6η θέση ανάμεσα στους κυριότερους αγοραστές των κρητικών προϊόντων με μερίδιο 2,9%, ο Καναδάς (+150%), τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (+57%), η Κένυα (+40%), η Κίνα (+35%), το Μεξικό (+30,4%), η Αίγυπτος (+29,2%) και η Τυνησία (+25%).
Σταθερή είναι η πορεία των εξαγωγών μας προς Αυστραλία, Ιαπωνία και Νέα Ζηλανδία, ενώ μείωση παρουσιάζεται στις εξαγωγές προς Ρωσία (-3,9%).
⚫ Η έλλειψη ρευστότητας και τραπεζικού δανεισμού αλλά και η αυξημένη γραφειοκρατία αποτελούν μόνιμα αγκάθια για τις εξαγωγές. Ποια είναι η εικόνα στις δύο αυτές παραμέτρους;
Τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο που διανύουμε, η έλλειψη ρευστότητας αποτελεί καθημερινό βραχνά των εξαγωγέων, καθώς οι χρηματοοικονομικές ροές από τις τράπεζες προς τις επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα περιορισμένες. Αν το τραπεζικό σύστημα λειτουργούσε καλύτερα, οι επιδόσεις των εξαγωγικών επιχειρήσεων θα ήταν σαφώς καλύτερες.
Σε αυτό θα βοηθούσε βεβαίως και η απλοποίηση των διαδικασιών και η μείωση της γραφειοκρατίας. Εχουν γίνει κάποιες προσπάθειες, στις περισσότερες από τις οποίες τελικά έγιναν πισωγυρίσματα.
Αναφέρω χαρακτηριστικά την περίπτωση των τελωνείων και το διευρυμένο ωράριο που ίσχυε και εξυπηρετούσε τις συναλλαγές των εξαγωγέων με τους πελάτες μας στο εξωτερικό λόγω διαφοράς ώρας και δυστυχώς περιορίστηκε και πάλι σε έναν σημαντικό βαθμό.
Η πολιτεία θα πρέπει άμεσα να μεριμνήσει για τη διευκόλυνση των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων, καθώς οι εξαγωγές αποτελούν έναν από τους μοναδικούς τομείς με την εισροή συναλλάγματος που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην ανάταση της ελληνικής οικονομίας.
⚫ Πόσο εύκολο είναι για τις μικρού μεγέθους επιχειρήσεις της Κρήτης να βρουν τον δρόμο τους προς τις διεθνείς αγορές; Υπάρχει χώρος και έξω από τα κλασικά «κανάλια» εξαγωγών, με τη χρήση ίσως των νέων τεχνολογιών κτλ.;
Με όλα τα προβλήματα που αναφέρουμε παραπάνω και το αβάσταχτο οικονομικό κλίμα, σίγουρα το επιχειρείν έχει γίνει ιδιαίτερα δύσκολο και ειδικά για τις μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις, από τις οποίες απαιτείται υπομονή και επιμονή για να μπορέσουν να τα καταφέρουν στο δύσκολο οικονομικό περιβάλλον.
Αδιαμφισβήτητα τα κλασικά μονοπάτια αποτελούν έναν σίγουρο δρόμο, αλλά οι νέες τεχνολογίες, όπως τα κοινωνικά δίκτυα, το ηλεκτρονικό εμπόριο, οι σύγχρονοι τρόποι αλληλογραφίας κ.λπ., διευκολύνουν
Εξοικονομώντας χρόνο και κόστος. Από την άλλη, είναι διαδικασίες που λειτουργούν χρηστικά σε παγκόσμιο επίπεδο, με αποτέλεσμα να εντείνεται περισσότερο ο ανταγωνισμός.
Οι νέες τεχνολογίες διευκολύνουν το έργο των εξαγωγικών επιχειρήσεων σε καθημερινή βάση, αλλά χωρίς ένα μεσοπρόθεσμο στρατηγικό πλάνο, πολλές προσπάθειες νέων επιχειρηματιών διακόπτονται απότομα.
Η εμπειρία των κλασικών μονοπατιών σε συνδυασμό με τη σύγχρονη αντίληψη και λειτουργία του επιχειρείν είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος για να μπορέσει μια μικρού μεγέθους επιχείρηση να κάνει με σιγουριά τα πρώτα της βήματα και να έχει τύχη στο παγκόσμιο εμπόριο.
(Κεντρική φωτογραφία: Ο Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, πρόεδρος Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης).
Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, στην ειδική έκδοση ΚΡΗΤΗ, στις 28.05.2016
