Στην Ελλάδα, λοιπόν, οι τουρίστες θα έρχονται χωρίς τεστ. Εκτός αν θέλετε να πιστέψετε ότι εκείνο το «δειγματοληπτικοί έλεγχοι» που είπαν ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Τουρισμού σάς εγγυάται ότι ο τυχόν φορέας του κορονοϊού θα πέσει σίγουρα πάνω στον όποιο τυχαίο δειγματοληπτικό έλεγχο θα γίνεται στα αεροδρόμια. (Αν το πιστεύετε, να παίξετε τζόκερ γιατί μάλλον πιο πιθανό είναι να πετύχετε εκεί κάτι).
Στην αρχή, αν θυμάστε, ο κύριος Θεοχάρης μιλούσε για το «υγειονομικό διαβατήριο» ως απαραίτητο στοιχείο για να επιτύχει το ελληνικό πείραμα. Μας έλεγε μάλιστα ότι η Ελλάδα ασκεί πίεση στην Κομισιόν για να τεθούν συγκεκριμένοι όροι, πανευρωπαϊκού χαρακτήρα, για τον έλεγχο των ταξιδιωτών ΠΡΙΝ ξεκινήσουν από τις χώρες προέλευσης.
Στη συνέχεια όλα αυτά τα ξεχάσαμε.
Ας μην γελιόμαστε, τα υγειονομικά πρωτόκολλα στον τουρισμό καθορίζονται κυρίως (αν όχι αποκλειστικά) από τις ανάγκες των επιχειρήσεων και όχι από τις συστάσεις των γιατρών. Για παράδειγμα οι γιατροί έλεγαν ότι θα έπρεπε σε ένα αεροπλάνο οι μισές θέσεις να είναι κενές για να τηρούνται στοιχειωδώς οι αποστάσεις. Οι αεροπορικές εταιρίες είπαν «ξεχάστε το, δεν μας συμφέρει».
Και το ξεχάσαμε. Και έτσι οι τουρίστες θα έρχονται πακτωμένοι δίπλα – δίπλα, επί δύο και τρεις ώρες που διαρκεί η πτήση, αλλά μετά, στο λεωφορείο θα είναι πιο αραιά και πιο μετά, στην ξαπλώστρα, θα είναι στα 4 μέτρα ο ένας από τον άλλο.
Οι γιατροί αρχικά είπαν πως θα πρέπει να έχουν κάνει τεστ όσοι έρθουν. Αλλά οι tour operators είπαν «ξεχάστε το, αυξάνει πολύ το κόστος και θα αποτρέψει πολλούς από το να ταξιδέψουν».
Και το ξεχάσαμε. Και έτσι, ενώ ο κ. Θεοχάρης μιλούσε για το υγειονομικό διαβατήριο που θα πιέζαμε την ΕΕ να το εφαρμόσει, τελικά μας είπε χθες ότι θα κάνουμε μόνο δειγματοληπτικούς ελέγχους. Κι ο,τι γίνει.
Μεσολάβησε και άλλη μια φάση για τα τεστ, η συζήτηση για τις «72 ώρες». Οτι δηλαδή θα πρέπει ο ταξιδιώτης σε διάστημα τριών ημερών πριν πετάξει να έχει κάνει το τεστ και να έχει βγει αρνητικό. Και εμείς λέγαμε πως δεν ήταν επαρκές γιατί δεν μπορούσες να ξέρεις τι έχει μεσολαβήσει αυτές τις τρεις μέρες και αν τελικά τον κόλλησε ο ταξιτζής που τον πήγε στο αεροδρόμιο. Και ξεκίνησε μεγάλη συζήτηση για το πόσο γρήγορα μπορεί να βγουν τα αποτελέσματα και φτάσαμε στην Ευρωπαϊκή Ενωση να λέμε ότι μπορεί να γίνεται και μέσα σε 30 λεπτά. Περιέργως όμως και αυτό το ξεχάσαμε πλήρως και πήγαμε στο «καθόλου τεστ» ή έστω στο δειγματοληπτικά, που πρακτικά σημαίνει «καθόλου τεστ».
Στην Κρήτη θα ακούσετε ενδιαφέρουσες απόψεις επί αυτού του θέματος. Οι ξενοδόχοι και οι τουριστικοί πράκτορες, που φυσικά θέλουν πελατεία, λένε «ελάτε τώρα και τι έγινε, ακόμα και αν κολλήσουν μερικοί δεν μπορεί να ακυρώσουμε όλη τη σεζόν και να καταστραφούμε». Ακόμα και οι ξενοδοχοϋπάλληλοι δυσκολεύονται όταν τους ρωτάς στο συγκεκριμένο θέμα και ας είναι οι πρώτοι που θα εκτεθούν σε κίνδυνο αν κάτι πάει στραβά. Αν οι έλεγχοι δυσκολέψουν τα ταξίδια, τότε θα έρθουν λιγότεροι τουρίστες και τότε θα έχουμε μεγαλύτερη ανεργία. Συνεπώς ακόμα και οι μαχητικοί συνδικαλιστές δυσκολεύονται να μιλήσουν. Τουλάχιστον προς το παρόν.
Μια τουλάχιστον πιο ειλικρινή απάντηση μου δίνει σε σημερινό ρεπορτάζ στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του Παγκρήτιου Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων Δημήτρης Κουμπαράκης: «Όταν ο υπουργός Τουρισμού αρχικά μίλησε για το τεστ εντός 72 ωρών, εμείς είπαμε ότι αυτό δεν είναι αρκετό και πως έπρεπε να θεσμοθετηθεί τεστ την ίδια μέρα που πρόκειται κάποιος να πετάξει. Τελικά πάμε στη λύση “καθόλου τεστ” και αυτό είναι προφανώς επικίνδυνο. Δείχνουν ότι έχουν να διαλέξουν μεταξύ του κινδύνου για αυξημένα κρούσματα, ίσως και θανάτους από τη μία, και της οικονομικής ύφεσης και της ανεργίας από την άλλη. Και είναι προφανές ότι διαλέγουν το πρώτο».
Θέλετε να το ξαναγράψω;
Οικονομική ύφεση ή κίνδυνος για κρούσματα και θανάτους; Η απάντηση είναι κίνδυνος για κρούσματα και θανάτους. Εξάλλου, το ίδιο είπε και ο κ. Σόιμπλε προ ημερών όταν ρωτήθηκε για το πόσο μπορεί να σταματήσει η οικονομία για να προστατευτούμε από τον ιό : «Δεν υποχωρούν όλα μπροστά στην ανθρώπινη ζωή» είπε. Καταλάβατε φαντάζομαι.
Και αν υποψιάζεστε πως κάπου εδώ έρχεται μια παράγραφος για τον ταξικό χαρακτήρα των πολιτικών επιλογών, πολύ καλά το υποψιαστήκατε και ήδη αυτή την παράγραφο διαβάζετε. Ποιος κινδυνεύει περισσότερο λέτε; Ο πλούσιος βορειοευρωπαίος που θα έρθει στην ακριβοπληρωμένη του σουίτα και θα μπορέσει ακόμα και μες στην πανδημία να νοικιάσει ένα κομμάτι ελληνικής παραλίας, σε ακόμα πιο prive καταστάσεις απ’ ο,τι τα προηγούμενα χρόνια, πλήρως απομονωμένος από τον έξω κόσμο ή ο μεσοαστός που θα νοικιάσει ένα δωμάτιο και θα είναι μέσα στις ορδές του all inclusive μαζί με τις υπόλοιπες φυλές του Ισραήλ;
Και κάτι ακόμα για την αγαπημένη μας Ευρωπαϊκή Ενωση, το «κοινό μας σπίτι» όπως μας τα έπρηξαν χρόνια τώρα να την αποκαλούμε οι Μενουμευρώπηδες. Δικαιούμαι να ρωτήσω τι θα γινόταν αν ήταν ανάποδα τα πράγματα και αν ήταν τούμπα ο χάρτης; Αν δηλαδή με κάποιο μαγικό τρόπο οι φτηνές και απολαυστικές διακοπές όλων των Ευρωπαίων δεν ήταν στον ευρωπαϊκό νότο αλλά στον βορά, τότε τι θα γινόταν; Αν υποθέσουμε ότι όλοι οι Έλληνες ονειρευόμασταν να περάσουμε Ιούλιο και Αύγουστο στις μπυραρίες της Βαυαρίας και δίπλα στα νούφαρα των γερμανικών λιμνών τι μέτρα θα έπαιρναν οι Γερμανοί για να μας αφήσουν να περάσουμε τα σύνορά τους; Θα υποχρέωναν, λέτε, τις υπόλοιπες χώρες να υποβάλλουν σε τεστ τους ταξιδιώτες τους πριν την αναχώρηση;
(Αν έχετε πάντως απορία, οι Γερμανοί για το Octoberfest, τη δική τους τουριστική ατραξιόν, το μεγαλύτερο φεστιβάλ μπύρας στον κόσμο που γίνεται τον Οκτώβριο, πήραν από τώρα την απόφαση να το ακυρώσουν γιατί φοβούνται τον συνωστισμό και τον κορονοϊό. «Το ρίσκο είναι υπερβολικά μεγάλο», είπε ο πρωθυπουργός του κρατιδίου της Βαυαρίας. Αλλά στην Ελλάδα μια χαρά, δεν τρέχει τίποτα μπορούν να έρθουν άφοβα και χωρίς τεστ).
Και το κόστος;
Δείτε και κάτι ακόμα. Το κόστος των ελέγχων, των τεστ, της όλης διαδικασίας αν υποθέταμε ότι πείθαμε την Κομισιόν, θα το αναλάμβαναν οι ίδιοι οι τουρίστες και οι χώρες προέλευσης. Συνεπώς θα επιμεριζόταν σε κάθε χώρα που θα ήθελε να στείλει τους ταξιδιώτες προς τον νότο και βασικά κυρίως προς την Ελλάδα αφού Ιταλία και Ισπανία είναι ουσιαστικά εκτός παιχνιδιού. Τώρα το κόστος των (δειγματοληπτκών έστω) ελέγχων θα το αναλάβουν εξ ολοκλήρου οι χώρες υποδοχής, δηλαδή κυρίως η Ελλάδα. Από αυτό και μόνο μπορείτε να καταλάβετε πόσο «δειγματοληπτικοί» θα είναι οι έλεγχοι. Και πάλι ριγμένη η φτωχή Ελλάδα. «Αν θέλετε τουρισμό απλά σκάστε και ανοίξτε τις πόρτες».
Και οι Έλληνες κύριε;
Και οι δικές μας διακοπές; Μέσα σε αυτό το κλίμα πώς θα πας εσύ διακοπές, που σε καλεί μάλιστα και ο υπουργός να το κάνεις υποσχόμενος ευρύτερα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού; Και ποιους θα συναντήσεις εκεί που θα πας; Και τι υγειονομικές υποδομές θα έχει εκεί που θα πας και ποιον θα πρωτοκαλύψουν όταν γίνει το κακό, εσένα ή τους τουρίστες από τα «ξενοδοχεία καραντίνας»; Είσαι σίγουρος ότι η δική σου ζωή θα μετράει το ίδιο με ενός Γερμανού ή ενός Βρετανού πολίτη που ο θάνατός του μπορεί να έχει επίπτωση στη διεθνή μας εικόνα και να λεκιάσει τον μύθο της ασφαλούς χώρας που τόσο πολύ μας πιπίλισαν το κεφάλι ότι είμαστε;
Και οι άνθρωποι που ζουν στους τουριστικούς προορισμούς;
Εδώ στην Κρήτη, στο Ηράκλειο είχαμε πρόσφατα μια αντιδήμαρχο Κοινωνικής Πολιτικής (τρομάρα της) που μας έλεγε ότι φοβάται ότι οι μετανάστες θα έρθουν και θα κολλήσουν μεταδοτικές ασθένειες τα παιδιά μας. Αλήθεια, τώρα πού χάθηκε η κυρία Σπανάκη; Τώρα δεν κινδυνεύουν τα παιδιά μας που θα έρθουν οι ορδές των τουριστών χωρίς τεστ; Η μήπως επειδή αυτοί πληρώνουν δεν τρέχει τίποτα; Αν είναι καλά τα έσοδα στα ξενοδοχεία δεν κινδυνεύουν τα παιδιά μας;
Τα παιδιά μας που παρεμπιπτόντως τα στείλατε ήδη στα Γυμνάσια και στα Λύκεια και από την 1η Ιουνίου θα τα στείλετε και στα Δημοτικά. Και από τις 15 Ιουνίου και μετά, θα είναι δίπλα δίπλα το ένα στο άλλο. Το παιδί π.χ. του λογιστή με το παιδί του ξενοδοχοϋπάλληλου που ο ίδιος έχει έρθει σε επαφή με όλους τους τουρίστες στο ξενοδοχείο. Και που φυσικά για να δουλέψει τα εξοντωτικά ωράρια που του επιβάλλουν, θα αναγκαστεί να αφήσει το παιδί και στη γιαγιά και στον παππού για να κολλήσουν τελικά και εκείνοι, που είναι στις ευπαθείς ομάδες.
Μακάρι να βγω ψεύτης και να είμαι υπερβολικός σε όλα τα παραπάνω. Το ρισκάρετε όμως;
Μην απαντήσετε. Η απάντηση είναι ναι, το ρισκάρετε.
Όχι επειδή το θέλετε, επειδή έτσι αποφάσισαν για σας και δεν έχετε άλλη επιλογή.
Και εσύ τί προτείνεις;
Αν διαβάσατε μέχρι εδώ ίσως να διατρέχει τη σκέψη σας το ερώτημα κι εσύ τι προτείνεις. Τι θα έκανες στη θέση τους; Δεν θα το αφήσω αναπάντητο. Πάμε λοιπόν.
1. Τεστ σε όλους και όσο γίνεται πιο κοντά στην ώρα αναχώρησης. Εξάλλου πια το κόστος πέφτει δραματικά, στη Γερμανία πωλούνται προς 18 ευρώ χονδρική. Αν θέλει κάποιος να έρθει, θα έρθει με τους δικούς μας κανόνες. Αυτή θα ήταν μια πραγματικά «covid-free» χώρα. Οχι αυτή που πληρώνει καταχωρήσεις για να φωνάξει ότι είναι ασφαλής, αλλά αυτή που πραγματικά φροντίζει να μείνει ασφαλής. Οι αυστηροί κανόνες θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν προς όφελός μας. Και επικοινωνιακά – εμπορικά. Για όσους έχουν μυαλό. Και όποιος θέλει ας έρθει αλλά με αυτούς τους όρους. Οι άλλοι ας μην έρθουν.
2. Και αν δεν έρθουν θα έχουμε περισσότερα κλειστά ξενοδοχεία και ανεργία. Η απάντηση είναι μία: Ουσιαστική στήριξη της εργασίας και όχι με ψευτοεπιδόματα και επιδότηση ευέλικτων ωραρίων που μάλιστα φτάνουν μόνο μέχρι την κάλυψη του κατώτατου μισθού. Οχι με την κρατική θεσμοθέτηση της ευέλικτης εκ περιτροπής εργασίας στα ξενοδοχεία που επί της ουσίας ανακοινώθηκε χθες. Αν αποφάσιζες ως κράτος να πληρώσεις εξ ολοκλήρου τους κανονικούς μισθούς που θα χάσουν οι άνθρωποι αυτοί, δεν θα ήταν «χάρη». Θα ήταν επένδυση για τη διατήρηση της «βαριάς σου βιομηχανίας» και την επόμενη χρονιά, χωρίς να βάλεις σε κίνδυνο τους ανθρώπους σου. Αυτούς που θέλεις και το 2021 και το 2022 να παράξουν και πάλι υψηλό τουριστικό προϊόν, όταν θα έχει περάσει το κακό.
3. Το ρίσκο που παίρνουμε είναι μεγαλύτερο από το μπόι μας. Ακόμα και με οικονομίστικη λογική τύπου Σόιμπλε η οικονομική ζημιά από μια πιθανή έξαρση των κρουσμάτων είναι πολύ μεγαλύτερη από τη δαπάνη για κάλυψη μισθών. Δείτε την Ιταλία. Στην αρχή της πανδημίας έκλεινε τα καφέ αλλά άφηνε ανοιχτές τις βιομηχανικές της μονάδες με τους χιλιάδες εργαζόμενους να συνωστίζονται στα εργοστάσια και στα λεωφορεία για να πάνε και να έρθουν από τις δουλειές τους. Εκριναν πως η ζημιά θα ήταν τεράστια αν κλείσουν τα εργοστάσια αλλά μετά η ζημιά έγινε καταστροφή. Εμείς ήμασταν τυχεροί γιατί τέτοιες βιομηχανίες δεν είχαμε. Η δική μας «βιομηχανία» ανοίγει τώρα. Αποφεύγουμε να βάλουμε αυστηρούς κανόνες για να περιορίσουμε τη ζημιά ρισκάροντας με μια ενδεχόμενη καταστροφή. Όποιος βλέπει μπροστά θα έπρεπε τώρα να προλαμβάνει, όχι αργότερα να τρέχει να καλύψει τα σπασμένα. Διαφημιζόμαστε ως χώρα Covid free διακινδυνεύοντας να γίνουμε χώρα όπου ο ιός θα κυκλοφορεί ελεύθερα, δηλαδή free Covid.
