Το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται παρά την λεγόμενη «οικονομική ανάκαμψη»: Από το 2010 έως το 2022, ένα εκατομμύριο ογδόντα χιλιάδες άτομα σε ηλικία εργασίας έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, εκ των οποίων 234.058 άτομα ηλικίας 15-24 ετών, 633.680 άτομα ηλικίας 25-44 ετών και 212.254 άτομα ηλικίας 45-64 ετών. Σχεδόν το 60% όσων εγκατέλειψαν τη χώρα ήταν από την ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών, την πιο παραγωγική ομάδα. Αποτελούν τις λεγόμενες «γενιές της διαρροής εγκεφάλων» (brain drain generations)· όσοι έφυγαν τα χρόνια από την έναρξη της οικονομικής κρίσης σε αναζήτηση καλύτερων ευκαιριών απασχόλησης και καλύτερων συνθηκών ζωής.
Κατά διαστήματα διάφοροι υπουργοί και κυβερνητικά στελέχη απευθύνονται προς τα νέα κυρίως παιδιά, τους νέους επιστήμονες, τους νέους εργαζόμενους, που τα μάζεψαν κι έφυγαν προς άλλους προορισμούς για να ζήσουν πιο ανθρώπινα, συμμετέχοντας στο λεγόμενο «brain drain Greece». Τους καλούν να επιστρέψουν και να απασχοληθούν σε δυναμικούς κλάδους με υψηλή προστιθέμενη αξία ή καλύπτοντας τα κενά που δημιουργήθηκαν σε σημαντικές υπηρεσίες κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Ενδεικτικά, αναφέρουν τις νέες τεχνολογίες και την πληροφορική, την εκπαίδευση, την υγεία, την ενέργεια και τις ανανεώσιμες πηγές… Η κατάσταση έφτιαξε στη χώρα, λένε, έχει ξεκινήσει με τα μπούνια η «οικονομική ανάπτυξη», η «Ελλάδα 2.0», οπότε μπορείς να επιστρέψεις στην μητέρα πατρίδα να προσφέρεις και θα ανταμειφτείς ανάλογα. Rebrain Greece!
Προσοχή! Μην παρασυρθείς από τους πολιτικάντηδες της κακιάς ώρας. Μην κάνεις την κουταμάρα να γυρίσεις επ’ ουδενί λόγο! Υπάρχει ήδη η πολύ άσχημη πείρα όσων ξεγελάστηκαν κι επέστρεψαν.
Ένα παράδειγμα. Την προηγούμενη βδομάδα υποδεχτήκαμε ξανά στη Γερμανία γνωστούς που πάτησαν την μπονανόφλουδα της γνωστής επανακίνησης «Ελλάδα 2.0»! Νέα οικογένεια (γιατρός και δασκάλα, γενικά και οι δύο απολιτίκ) με δύο μικρά παιδιά που γεννήθηκαν στη Γερμανία, βρισκόταν περίπου για μια δεκαετία στη Γερμανία. Ξεγελάστηκαν από όσα άκουγαν από τα επίσημα στόματα. Άλλωστε τα Μέσα Μαζικής Εξημέρωσης και στη Γερμανία, στην πλειονότητα τους, μιλάνε για μια Ελλάδα που ορθοποδεί, που δημιουργεί ευκαιρίες τώρα που τέλειωσε η κρίση και βγήκε από τα μνημόνια… Οπότε, ξεγελάστηκαν οι άνθρωποι και πριν ξεκινήσουν τα παιδιά να πηγαίνουν σε σχολείο, πριν δεκατέσσερις μήνες επέστρεψαν στα πάτρια εδάφη. Παρέμειναν σχεδόν ένα χρόνο στη Θεσσαλονίκη, ψάχνοντας δουλειά, σπίτι, σχολεία για τα παιδιά, κοινωνική πρόνοια, περίθαλψη… Είδαν κι αποείδαν, δεν άντεξαν οι άνθρωποι και αποφάσισαν για δεύτερη φορά να ξαναφύγουν, έντρομοι πια… και περισσότερο πολιτικοποιημένοι πλέον! Να επιστρέψουν σε μια «βάρβαρη» χώρα, όπου σε υπολογίζουν σαν άνθρωπο. Θα μου πείτε, αυτή είναι μια περίπτωση, δεν ισχύει για όλους. Ναι, σίγουρα δεν ισχύει, αν ο μπαμπάς διαθέτει εργοστάσιο, καράβια, ή συμμετέχει στις δομές διακυβέρνησης της αποικίας, οπότε έχεις μπροστά σου άλλους ορίζοντες… στην Ελλάδα 2.0!
Μιλάμε για μια —στην καλύτερη περίπτωση— τριτοκοσμική χώρα. Αν σε ενδιαφέρει το διεθνές προφίλ της χώρας, άστα να πάνε. Στα τάρταρα! Τα παλιότερα χρόνια έλεγες «Έλληνας» κι άνοιγαν οι πόρτες, χαμογελούσαν και σε υποδεχόταν χαρούμενοι οι άνθρωποι. Σήμερα σε κοιτάζουν καχύποπτα, το λιγότερο. Η κυβερνητική επιλογή να σταθεί η χώρα στη «σωστή πλευρά της Ιστορίας», την έχει αποξενώσει από τους παραδοσιακούς συμμάχους της, διέρρηξε αδελφικές σχέσεις με φίλους λαούς και κατέστρεψε τις πολύχρονες πολιτισμικές σχέσεις της χώρας. Η απύθμενη ανιστόρητη βλακεία και η διαφθορά του πολιτικού προσωπικού της αστικής ελίτ της χώρας φέρνουν την Ελλάδα 2.0 στην πρώτη γραμμή του «κόμματος του πολέμου», πρωτοπορία στην πολιτική και διπλωματία του πολέμου, ξοδεύοντας τεράστια ποσά για εξοπλισμούς —που δεν χρειάζεται η χώρα—, στερώντας τα βασικά από τον λαό της. Τυφλή υπακοή στην ξεπουλημένη, προδοτική ηγεσία της ξεκάθαρα φασιστικής Ευρωπαϊκής Ένωσης για ραγδαία στρατιωτική κλιμάκωση, που πιθανόν θα οδηγήσει σε γενικευμένο θερμοπυρηνικό όλεθρο. Και βέβαια σταθερά στο πλευρό των δολοφόνων και των γενοκτόνων των λαών, κάνοντας μπίζνες και αδιαφορώντας για το αίμα άμαχου πληθυσμού, γυναικών, παιδιών.
Μιλάμε για μια τριτοκοσμική χώρα με ένα περιβάλλον τελείως εχθρικό στον πολίτη, τον εργαζόμενο, τον επιστήμονα και τον επαγγελματία. Με το επίσημο ποσοστό της ανεργίας να βρίσκεται στο 9,5% για το Δ τρίμηνο του 2024. Την παραδεισένια χώρα όπου —σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του 2024— καταγράφεται ένας νεκρός κάθε 2,5 ημέρες στους χώρους δουλειάς, που έχουν μετατραπεί σε «καρμανιόλα» για τους εργαζόμενους. Κι αυτό στο πλαίσιο των ευρωενωσιακών προτύπων της εντατικοποίησης, της έλλειψης μέτρων προστασίας και των ανύπαρκτων ελέγχων στις επιχειρήσεις. Αρπακτική άμεση φορολογία από 22% επί των καθαρών εσόδων, ενώ ο συντελεστής ΦΠΑ από τους υψηλότερους κανονικούς συντελεστές στην Ευρώπη 24%. Παράλληλα ο βασικός μισθός στα 830€ σήμερα, σε σύγκριση π.χ. με Λουξεμβούργο 2637€, Ιρλανδία 2281€, Ολλανδία 2193€, Γερμανία 2161€ κλπ. Το μη μισθολογικό κόστος εργασίας στην Ελλάδα, αυτό δηλαδή που αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές βρίσκεται στο 26% του μισθού, έναντι 18,2% που είναι ο μέσος όρος για τα κράτη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΑΣΕ). Σε επίπεδο Ε.Ε., η Ελλάδα βρίσκεται πάλι στις πρώτες θέσεις ανάμεσα στα 27 κράτη, με το κόστος ασφαλιστικών εισφορών να κινείται υψηλότερα από αυτό π.χ. της Γερμανίας (18,6%) και του Βελγίου (16%). Να μιλήσουμε για τη διαφθορά; Κοινό μυστικό ότι βρίσκεται στα κόκκινα παντού. Σε μια τεχνολογικά προηγμένη Ελλάδα 2.0, που… την ζηλεύουν οι Ιάπωνες, η δυσκολία να ανοίξεις επιχείρηση είναι ασύλληπτη. Μιλάμε για τόνους χαρτιών πολλαπλές επισκέψεις σε εφορίες, πολεοδομίες, πυροσβεστικές και εννοείται στα γραφεία των «διαμεσολαβητών» για να σε διευκολύνουν να βρεις άκρη από το τέρας της γραφειοκρατίας. Αν καταφέρεις να ανοίξεις την επιχείρηση σου, σαν επαγγελματίας αν δεν μπορέσεις να τρυπώσεις στο σύστημα των «απ’ ευθείας αναθέσεων», σε περιμένει εφιάλτης. Ο περιβόητος πυλώνας της δημοκρατίας μας, το τραπεζικό σύστημα, που τόσο αιματηρά χρηματοδοτήθηκε από τον ελληνικό λαό για να μπορέσει να «διασωθεί», είναι ερμητικά κλειστό για το 99% των νέων επαγγελματιών! Αν πάλι στρέψεις την προσοχή σου σε κάποια θέση στο δημόσιο κι έχει ο μπαμπάς ή κάποιος άλλος κοντινός συγγενής πρόσβαση σε κάποιο κυβερνητικό, κομματικό θώκο, θα καταφέρεις να βρεθείς υπάλληλος, συχνά με «μπλοκάκι» σε κάποια εποχική εργασία ή απασχόληση. Αν προσληφθείς στο δημόσιο, σε περιμένει ένα λαμπρό μέλλον. Ο εισαγωγικός βασικός μισθός στο δημόσιο, σήμερα ανέρχεται στα 850 ευρώ! Αποταμίευε και μην αγοράζεις καφέ από έξω, για να επενδύσεις…
Ακρίβεια και φτώχεια μαζί. Η Ελλάδα είναι προτελευταία σε ΑΕΠ με όρους αγοραστικής δύναμης και τελευταία σε λόγο μέσου μισθού προς αγοραστική δύναμη. Και βέβαια κάπου πρέπει να μένεις. Ωχ! Αύξηση κατά5,6% εμφάνισαν οι τιμές ενοικίασηςκατοικιώνσε ολόκληρη την επικράτεια το 2024 σε σύγκριση με το 2023, γεγονός που αντανακλά τη γενικότερη ανοδική τάση που συνεχίζει να παρουσιάζει η αγορά των ακινήτων τα τελευταία χρόνια. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην αυξημένη ζήτηση και την περιορισμένη προσφορά καθώς ένας μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών ακινήτων έχει στραφεί στην βραχυχρόνια εκμίσθωση (airbnb στα ελληνικά για να καταλαβαινόμαστε). Στην Αττική η μέση τιμή ενοικίου διαμορφώνεται στα 8,50€ ανά τετραγωνικό μέτρο, στη Θεσσαλονίκη στα 9,20€ και στις υπόλοιπες περιοχές της ελληνικής επικράτειας η μέση τιμή ενοικίασης ανέρχεται σε 7,10€ ανά τετραγωνικό μέτρο. Αν ρωτάς για την ποιότητα της κατασκευής και τις παροχές, ξέχνα το…, ρώτα κάτι άλλο!
Βέβαια δεν μιλάμε για την κρατική καταστολή που ευδοκιμεί σε όλην τη χώρα. Η εγκληματικότητα; Στα ύψη. Η νοοτροπία του λαού; Άστα να πάνε! «Να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα». Ρωμιοί με όλη τη σημασία της λέξης· «…στο χειρότερο του Ελληνισμού κομμάτι, στην Ελλάδα ζεις» τραγούδησε παλιότερα ο Νιόνιος, να και μια φορά που έχει δίκιο!
Η αισιοδοξία του πληθυσμού είναι από ανύπαρκτη μέχρι μηδενική. Περπατάνε όλοι στους δρόμους σαν ζόμπι, έτοιμοι να αρπαχτούν για το παραμικρό. Γεμίσαμε ελληνάρες και ελληναράδες. Γιόμισε ο τόπος ρατσισμό, ξενοφοβία, φασισμό. Οι αντιδράσεις; Μέχρι στιγμής λίγες και υποτονικές. Η πλειονότητα προτιμά τον καναπέ και το χαζοκούτι κι αποφεύγει το συνδικαλισμό, τα ταξικά σωματεία και την κάθοδο στους δρόμους.
Οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία και την παιδεία παρουσιάζουν φθίνουσα πορεία. Το σύστημα υγείας για χρόνια όλες οι κυβερνήσεις το απαξιώνουν σταδιακά και το εγκαταλείπουν στην ερήμωση, προς όφελος των κλινικαρχών, ενώ βάζουν επίσημα πια το «φακελάκι» στα νοσοκομεία. Την παιδεία την έχουν ρημάξει, με τεράστιες ελλείψεις εκπαιδευτικών, εγκαταλειμμένες κτιριακές υποδομές, υποβάθμιση του γνωστικού αντικειμένου. Τα ιδιωτικά «πανεπιστήμια» και τα ελιτίστικα «ωνάσια» σχολεία μας μάραναν… Για ποια δημόσια εκπαίδευση μιλάνε; Μόνο το 2023 οι ελληνικές οικογένειες δαπάνησαν 614 εκατομμύρια ευρώ για να στείλουν τα παιδιά τους σε φροντιστήρια.
Οι πόλεις μέσα στη λέχρα και στην καφρίλα. Δεν μιλάμε για ανύπαρκτες υποδομές, για πράσινο, για πάρκα, χώρους άθλησης, παιδικές χαρές, για πόλη στα ανθρώπινα μέτρα. Η επιβίωση στις ρυπαρές πόλεις είναι θέμα τύχης. Μην προσπαθήσεις ποτέ να περάσεις αμέριμνος από διάβαση πεζών. Όσο για τη δικαιοσύνη; Εκτός από το όνομα τίποτε άλλο δεν θυμίζει το νόημα της λέξης. «Βασιλικότερη του βασιλέως» ασχολείται με οτιδήποτε άλλο εκτός την αποκάλυψη και ανάδειξη των πραγματικών-γενεσιουργών αιτιών. Ο χαρακτηρισμός «ανεξάρτητη από οποιεσδήποτε πολιτικές επιρροές και κομματικές σκοπιμότητες» προκαλεί και αποτελεί ένα από τα σύγχρονα σύντομα ανέκδοτα. Αν τύχει να μπλέξεις, πρέπει να έχεις υπομονή μέχρι τη δευτέρα παρουσία μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση σε τελευταίο βαθμό. Εκτός αν συμμετέχεις σε απεργίες, διαδηλώσεις, ή βρεθεί αποτύπωμα σου σε σακούλα, οπότε σε κηρύσσουν παράνομο και καταδικάζεσαι αμέσως.
Και βέβαια το χειρότερο κατά την παραμονή σου στον υπέροχο αυτό εκλεκτό τόπο, είναι ότι θα ακούς υπουργούς να μιλάνε και θα νομίζεις ότι βρίσκεσαι στην Ελβετία, στη Νορβηγία ή το Λουξεμβούργο. Ταυτοχρόνως θα δεις (αν βρεις βέβαια το πόθεν έσχες τους από το 2021 και μετά) τους χρυσοκάνθαρους υπουργούς και πολιτικάντες να βγάζουν δύο-τρία σπίτια το χρόνο και μισό εκατομμύριο το χρόνο σε «επενδυτικά» προϊόντα.
Στη «χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας» θα νοιώσεις ότι σε φτύνουν καθημερινά στα μούτρα. Η καθημερινή πρακτική του πολιτικού συστήματος της χώρας υπονομεύει τη νοημοσύνης σου. Θα σκέφτεσαι τα λόγια του ποιητή «όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει» και θα είναι αυτό που θα σε εξοργίζει καθημερινά.
Το θέμα των αυτοφαυλισμών είναι ατέρμενο στην μικρή αυτή νότια άκρη των Βαλκανίων, που νομίζει πως είναι το κέντρο της γης… Συνεπώς μακριά!
