Ακόμα μέσα στα χαλάσματα ζουν οι κάτοικοι, ενώ τοπικοί βουλευτές κάνουν επικοινωνιακό παιχνίδι σώζοντας τους σεισμόπληκτους από πιθανές κυρώσεις, αν δεν προλάβουν τις προθεσμίες ● Χιλιάδες δικαιούχοι θα μείνουν τελικά εκτός αποζημιώσεων.
Αγανάκτηση και οργή επικρατούν στο Αρκαλοχώρι, καθώς χθες συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από τον καταστροφικό σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021. Χιλιάδες οικογένειες έχουν πλέον χάσει κάθε ελπίδα στήριξης από το κράτος παρά τις παχυλές υποσχέσεις από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, αφού διαπιστώνουν πως είναι πλέον ατελέσφορο έστω και να δοκιμάσουν να υποβάλουν τους σχετικούς φακέλους, ειδικά αν πρόκειται για μικρές ζημιές και όχι για ολοκληρωτική καταστροφή των σπιτιών και των περιουσιών τους.
Οπως εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο Κώστας Γκαντάτσιος, πρόεδρος του Συλλόγου των Σεισμοπλήκτων του Δήμου Μινώα Πεδιάδας, «από τα οκτώ χιλιάδες νοικοκυριά που έχουν υποστεί ζημιές, έχουν υποβάλει φάκελο για κρατική συνδρομή μόλις 3.000 ιδιοκτήτες και από αυτούς έχουν πάρει αρχική έγκριση μόνο οι 150. Και πάλι, όμως, χωρίς να έχουν δει λεφτά στους λογαριασμούς τους, καθώς εκκρεμεί ο τελικός έλεγχος».
Ενας εξ αυτών είναι ο Γιώργος Παπαδάκης, που είδε το σπίτι του να χωρίζεται στη μέση και από τότε ζει στον καταυλισμό με τους οικίσκους. «Μου έχουν πει ότι ο φάκελός μου είναι έτοιμος και ότι μου αναλογούν 17.000 κρατική συνδρομή για τις επισκευές. Ξόδεψα μέχρι σήμερα 4.500 ευρώ σε μηχανικούς, τοπογραφικά και άλλα έξοδα για να συνταχθεί ο φάκελος. Τρία χρόνια αναμένω την τελική έγκριση για να πάρουμε επιτέλους χρήματα».
«Κατόπιν ενεργειών μου…»
Ο συγκεκριμένος είναι μάλλον από τους τυχερούς. «Μέχρι να ελεγχθούν και οι 3.000 φάκελοι θα περάσει μια δεκαετία με αυτούς τους ρυθμούς. Ζητήσαμε να στείλουν μηχανικούς, να κάνουν προσλήψεις, χρειάζονται δεκάδες μηχανικοί για να βγάλουν τη δουλειά. Εχουν στείλει μόνο 20 άτομα και αυτοί φεύγουν σταδιακά. Είναι αδιανόητο να προχωράμε με αυτούς τους ρυθμούς και αυτό φυσικά αποθαρρύνει και τους υπόλοιπους που δεν έφτασαν, και μάλλον δεν θα φτάσουν ποτέ, μέχρι την υποβολή φακέλου» λέει ο κ. Γκαντάτσιος.
Εκεί όμως που η κοροϊδία χτυπάει ταβάνι είναι όταν η Πολιτεία απειλεί και με κυρώσεις τους σεισμόπληκτους, επειδή αργούν να υποβάλουν φακέλους. Η σχετική προθεσμία έληγε τυπικά χθες (με την τριετία) και υπήρχε κίνδυνος ακόμα και μικρά ποσά που έχουν λάβει ως κρατική αρωγή να τους ζητηθούν πίσω αν δεν υποβληθούν οι φάκελοι.
Η παράταση (μέχρι 31/12 για επισκευές και μέχρι τον Απρίλιο του 2025 για ανακατασκευή) δόθηκε κυριολεκτικά στο παρά πέντε και από την κυβέρνηση προβάλλεται ως «παροχή» στους σεισμόπληκτους. Μάλιστα, η ρύθμιση χρησιμοποιείται για αυτοπροβολή από τοπικούς βουλευτές της Ν.Δ. όπως ο Μάξιμος Σενετάκης, που με διαρροές σε ΜΜΕ και φωτογραφήσεις με τον αρμόδιο υφυπουργό Χρήστο Τριαντόπουλο προσπαθεί να αποδείξει ότι ήταν μια επιτυχία που κατακτήθηκε… κατόπιν ενεργειών του.
Για τα μπάζα…
Ο Σύλλογος των Σεισμοπλήκτων, πάντως, έβαλε χθες τα πράγματα στη θέση τους, τονίζοντας το αυτονόητο: «Δεν αποτελεί καμία επιτυχία κανενός, παρά μόνο αποδεικνύει την καθυστέρηση της Πολιτείας να κατανοήσει τα αυτονόητα. Το ζητούμενο είναι αν η Πολιτεία επιτέλους κατανοήσει τα κρίσιμα και σημαντικά που αφορούν τους πολίτες και φροντίσει να φέρει μετρήσιμα αποτελέσματα στην αποκατάσταση της πληγείσας περιοχής. Τότε και μόνο τότε θα έχουμε καλά νέα».
Και μόνο το γεγονός ότι τα χαλάσματα, τα γκρεμισμένα σπίτια ή μεμονωμένοι τοίχοι που κατέρρευσαν παραμένουν αμετακίνητα επί τρία χρόνια, ακριβώς όπως ήταν τη μέρα του σεισμού, δείχνει την… άμεση αντίδραση του κρατικού μηχανισμού. Δικαιολογία είναι η έλλειψη χρηματοδότησης στην αυτοδιοίκηση, που έχει τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα. Ο Μάκης Βορίδης ως υπουργός Εσωτερικών είχε υποσχεθεί χρήματα για τον Δήμο Μινώα για αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Από τα 800 κατεδαφιστέα κτίρια σε όλη την έκταση του Δήμου έχουν κατεδαφιστεί μόλις 160.
«Τα υπόλοιπα κρέμονται πάνω από τα κεφάλια των ανθρώπων, σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχουν επικίνδυνα υλικά, όπως αμίαντος, ενώ φανταστείτε και το ψυχολογικό βάρος στους κατοίκους που βλέπουν ακόμα τα χωριά τους να είναι γεμάτα χαλάσματα», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Στέλιος Κανάκης, αντιπρόεδρος του Συλλόγου «Ελπίδα». Πάντως, κάθε χρόνο, φτάνοντας στην… επέτειο του σεισμού υπάρχει μια κινητικότητα. Φέτος ανακοινώθηκε πως το έργο των κατεδαφίσεων θα το αναλάβει η Περιφέρεια και μάλιστα πραγματοποιήθηκε και σχετικός διαγωνισμός και προέκυψε ανάδοχος. Ιδωμεν…
Τα προβλήματα όμως δεν σταματούν εκεί: 700 παιδιά κάνουν ακόμα μάθημα σε κοντέινερ, χωρίς ορατό ορίζοντα για νέο σχολείο, ενώ πολλές οικογένειες μετακομίζουν στο Ηράκλειο ή αλλού, προκειμένου τουλάχιστον τα παιδιά τους να έχουν ένα κανονικό σχολείο. Ο πληθυσμός του Αρκαλοχωρίου μειώθηκε κατά 3.500 ανθρώπους, γεγονός που αποτυπώνεται και στην τοπική αγορά και την οικονομία.
«Μένουν πίσω μόνο ηλικιωμένοι, που δεν έχουν πού αλλού να πάνε. Ο τόπος γερνάει και μαραζώνει, ενώ την ίδια στιγμή μάς υπόσχονται ανάπτυξη που θα έρθει με το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλλι. Μόνο που το έργο του αεροδρομίου έχει ολοκληρωθεί κατά 40%, ενώ η αποκατάσταση των σεισμοπλήκτων βρίσκεται ακόμα στο μηδέν…» λέει ο κ. Γκαντάτσιος.
Σπίτια ή φρεγάτες;
Την επομένη του σεισμού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε βρεθεί εσπευσμένα στο Αρκαλοχώρι, θυμίζοντας ότι ήρθε δίπλα στους συντοπίτες του κατευθείαν από το Παρίσι όπου υπέγραφε για την προμήθεια των φρεγατών Belharra. Τότε η «Εφ.Συν.» είχε ρωτήσει τον πρωθυπουργό: «Νέα σπίτια για τους σεισμοπαθείς ή νέες φρεγάτες;», με τον Κ. Μητσοτάκη να απαντά ενοχλημένος: «Και σπίτια και φρεγάτες, το ένα δεν αποκλείει το άλλο». Πριν από μερικές μέρες έγινε πανηγυρικά η καθέλκυση της πρώτης Belharra, που θα μας παραδοθεί το 2025. Για σπίτια, βλέπουμε…
